III RC 76/20 - uzasadnienie Sąd Rejonowy w Zwoleniu z 2021-01-14
Sygn. akt III RC 76/20
UZASADNIIENIE
Pozwem z dnia 05 października 2020 roku (data wpływu) A. C. domagała się zasądzenia od pozwanego W. C. kwoty 3.000 zł miesięcznie tytułem przyczyniania się zaspokajania potrzeb rodziny, płatnych do dnia 10-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat. W przypadku zaś ustalenia , że powództwo o zobowiązanie pozwanego do zaspokojenia potrzeb rodziny nie jest zasadne, ewentualnie wniosła o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego dziecka stron - I. C. alimentów w kwocie 1.650zł płatnych do rąk powódki od dnia wniesienia pozwu do dnia 10-go dnia każdego miesiąca z góry, z odsetkami ustawowymi w przypadku uchybienia terminowi płatności.
Z uzasadnienia pozwu wynika, że strony pozostają w związku małżeńskim od (...) roku. Mają troje dzieci, jednakże tylko córka I. jest małoletnia. Powódka wyprowadziła się ze wspólnie zamieszkiwanego z pozwanym budynku mieszkalnego w O. w sierpniu 2020 roku, po tym jak nie mogła już znieść dalszego znęcanie się nad nią przez pozwanego zarówno psychicznego jak i fizycznego. Przez jego zachowanie od 2005 roku leczy się na (...) . A. C. wraz z córką wyprowadziła się do rodzinnego budynku mieszkalnego w C., gdzie zapisała małoletnią do szkoły. Jednakże pozwany nie wyraził zgody na zmianę szkoły. Powódka została w chwili obecnej bez środków do życia, nie stać ją aby zawozić dziecko do szkoły do Z.. Została pozbawiona przez męża samochodu, ponadto na rachunek bankowy, do którego miała dostęp obecnie nie wpływają żadne środki pieniężne. Aktualnie zarówno A. C. jak i córka stron I. C. pozostają na utrzymaniu matki i brata powódki. Pozwany w żaden sposób nie poczuwa się do tego, aby dokładać się do kosztów utrzymania rodziny. Według twierdzeń powódki pozwany W. C. zarobkuje za granicą w branży budowlanej i osiąga dochód w granicach 5.000 euro miesięcznie. Powódka nie pracuje, albowiem przez lata pozwany nakazywał jej zajmować dziećmi. Uprzednio przekazywał jej miesięcznie na utrzymanie rodziny kwoty w przedziale około 4.000-5.000zł miesięcznie. Powódka w chwili obecnie nie może podjąć pracy, gdyż zmuszona jest zawozić i odwozić córkę do szkoły do Z.. Powódka wskazała, że miesięczne koszty utrzymania I. C. kształtują się w kwocie 1.650zł, zaś powódki w kwocie 1.350zł miesięcznie.
Jednocześnie w pozwie został zawarty wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa poprzez zasądzenie od pozwanego kwoty po 3.000 złotych miesięcznie tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, płatnych do dnia 10-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności którejkolwiek z rat. Powódka swoje stanowisko uzasadniła kosztem utrzymania rodziny oraz sytuacją materialną i możliwościami zarobkowymi stron (pozew wraz z uzasadnieniem k. 2 – 5v).
Postanowieniem z dnia 12 października 2020 roku Sąd Rejonowy w Zwoleniu na czas trwania postepowania udzielił zabezpieczenia powództwa w niniejszej sprawie w ten sposób, że zasądził od pozwanego W. C. tytułem przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny kwotę 1.600zł miesięcznie, w tym:
- tytułem zaspokojenia potrzeb małoletniej córki I. C. urodzonej (...) kwotę 1.000zł miesięcznie,
- tytułem zaspokojenia potrzeb małżonki A. C. urodzonej (...) kwotę 600zł miesięcznie,
płatną do dnia 15-tego każdego miesiąca począwszy od dnia 12 października 2020 roku do rąk powódki A. C. z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat.
W pozostałej części wniosek o udzielenie zabezpieczenia oddalił (postanowienie k. 54).
Pozwany W. C. uznał powództwo do kwoty 800zł z tym zastrzeżeniem, że kwota ma być zasądzona wyłącznie tytułem alimentów na rzecz małoletniej I. C.. W pozostałej części nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie. Zaprzeczył aby kiedykolwiek znęcał się nad powódką, aby pozbawił ją prawa możliwości korzystania z samochodu czy dostępu do rachunku bankowego, jak również twierdzeniom, że zaprzestał łożenia na utrzymanie rodziny i nie interesuje się małoletnią córką. Zakwestionował także, iż osiąga dochód w wysokości 5.000 euro miesięcznie. Zaprzeczył twierdzeniom powódki jakoby zabraniał jej podejmowania pracy. Pozwany podniósł, iż w chwili obecnej strony pozostają w separacji faktycznej, powódka wyprowadził się ze wspólnego miejsca zamieszkania. Choroba na którą powołuje się powódka nigdy nie została wywołana przez pozwanego, niejednokrotnie towarzyszył jej podczas wizyt u specjalisty. W jego ocenie powódka zamierza usprawiedliwić wyprowadzkę posługując się powyższą argumentacją. Strony jeszcze w sezonie letnim 2020 roku wspólnie spędziły wakacje. Pozwany wskazał, iż w 2019 roku osiągnął dochód w wysokości 16.208,70 euro, zaś w roku 2020 (miesiąc 01-09) – 6.318,46 euro. Bezpośrednią przyczyną, chociaż nie jedyną, spadku zarobków pozostaje trwająca pandemia. Powódka jest doskonale zorientowana w sytuacji materialnej pozwanego , gdyż wspólnie z nim w dniu 02 kwietnia 2020 roku złożyła do banku wniosek o zawieszenie spłaty kredytu, wskazując właśnie trudną sytuację materialną, spadek dochodów, brak zleceń. Podał także, iż powódka w dalszym ciągu używa pojazdu V. (...), który pozostaje na jej nazwisko zarejestrowany, natomiast kluczyki do drugiego pojazdu pozostawiła na stole opuszczając ich wspólny budynek mieszkalny. W. C. wskazał , że powódka nadal oczekuje od niego, aby utrzymywał ją samą jak również już dorosłe i samodzielne córki. Przekazuje ona dorosłym córkom pieniądze, udostępnia wspólny pojazd nie konsultując tych decyzji z pozwanym. Pozwany w chwili obecnej osiąga minimalne zarobki i zamierza już na stałe wrócić do Polski. Spłaca zaciągnięte pożyczki, kredyty i raty leasingowe, a które zostały zaciągnięte na potrzeby rodziny. Chce łożyć na utrzymanie małoletniej córki będąc świadomym swoich obowiązków, jednakże nie może zaakceptować biernej postawy powódki, która zwyczajnie wytaczając powództwo dąży do wygodnego życia kosztem pozwanego (odpowiedź na pozew k. 69-71v).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
A. C. i W. C. zawarli związek małżeński (...) roku. Mają troje dzieci, jednakże tylko córka I. C., urodzona w dniu (...) jest małoletnia. Umów majątkowych małżeńskich nie zawierali . W. C. po wszczęciu niniejszego postępowania przez A. C. wniósł pozew o rozwód, jednakże następnie go cofnął. Obecnie strony znajdują się w separacji faktycznej od sierpnia 2020 roku, albowiem w tym też miesiącu A. C. wraz z małoletnią córką wyprowadziła się z ich wspólnego budynku mieszkalnego do C., gdzie zamieszkała wraz z matką. ( d: informacyjne wyjaśnienia A. C. – k. 123-123v potwierdzone w jej zeznaniach – k.158v, 159v, informacyjne wyjaśnienia W. C. – k. 123v-124 potwierdzone w jego zeznaniach – k.159-159v, odpis skrócony aktu małżeństwa k.6, odpisy skrócone aktu urodzenia k.7, kopia pozwu o rozwód k.143-144 , cofnięcie pozwu wraz z potwierdzeniem nadania k.150-151).
A. C. wraz z córką I. C. zamieszkiwała razem z małżonkiem W. C. w budynku mieszkalnym położonym w miejscowości O., gmina Z.. Do rozstania prowadzili wspólne gospodarstwo domowe. W czasie, gdy zamieszkiwali wspólnie, to A. C. od urodzenia córki I. nie pracowała zarobkowo , zajmowała się wychowaniem dzieci, zaś W. C. zarobkował na utrzymanie rodziny. W. C. prowadził własną działalność gospodarczą w (...) w zakresie usług budowlanych. W 2019 roku jego dochód zgodnie z przedstawionym rozliczeniem w (...)wyniósł 16.208,70 Euro po odliczeniu kosztów, zaś w 2020 roku w okresie od 01 stycznia do 30 września - 6.318,46 Euro. Nadto w marcu 2020 roku W. C. otrzymał wyrównanie zasiłku rodzinnego za poprzednie lata w wysokości 8.000 euro. Małżonkowie C. mieli wspólny rachunek bankowy. W. C. przekazywał małżonce pieniądze na utrzymanie jej oraz małoletniej córki. Kwoty przekazywane kształtowały się w różnych wysokościach, niemniej jednak były wystarczające dla utrzymania rodziny , uregulowania rachunków , etc. Opiewały na kwoty 3.000 zł -5.000zł miesięcznie. Ponadto A. C. pobierała w Polsce świadczenie wychowawcze „500+”, zaś W. C. otrzymywał na terenie (...)odpowiednik zasiłku rodzinnego w kwocie 90 euro miesięcznie. Jednakże od kwietnia 2020 roku W. C. ograniczał małżonce dopływ pieniędzy. Małżonkowi C. w trakcie wspólnego zamieszkiwania w dniu 12 maja 2011 roku zawarli umowę o kredyt na cele mieszkaniowe (kredyt konsumencki) z Bankiem Spółdzielczym w Z. w kwocie 80.000zł na okres od 12 maja 2011 roku dnia 30 kwietnia 2031 roku z przeznaczeniem na adaptację wybudowanego budynku mieszkalnego . Miesięczna rata wynosi 350zł plus odsetki od kapitału. Ponadto w dniu 29 kwietnia 2019 roku zawarli oni umowę pożyczki z (...) Bankiem (...) w kwocie 50.000zł na okres kredytowania wynoszący 96 miesięcy. Miesięczna rata pożyczki wynosi około 760zł. Nadto W. C. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w (...)zawarł umowę leasingu na zakup minikoparki w kwocie 11.490 euro, zaś miesięczna rata wynosi około 280 euro. Z uwagi na istniejącą pandemię A. C. i W. C. dniu 02 kwietnia 2020 roku wystąpili do B. S. (1)w Z. o zawieszenie spłaty wynikających z umowy kredytu. Małżonkowie posiadali także samochody osobowe, które podczas wyjazdów W. C. pozostawały w Polsce. Jeden z pojazdów V. (...) użytkowały dorosłe już córki małżonków C., zaś drugi samochód – A. C..
A. C. od 2005 roku leczy się w (...) w L. z uwagi na (...). W. C. pozostawał pod opieką Poradni Neurologicznej w związku z problemami z kręgosłupem. Na przełomie 2007 i 2008 roku przebywał na rehabilitacji , nie pracował przez pół roku. Ich małoletnia córka – I. C. uczęszczała do Szkoły Podstawowej w Z.. Podczas wspólnego zamieszkania rodzina funkcjonowała na wysokim poziomie materialnym . Wyjeżdżali na wakacje, ostatnio także w 2020 roku. (d: informacyjne wyjaśnienia A. C. – k. 123-123v potwierdzone w jej zeznaniach – k.158v, 159v, informacyjne wyjaśnienia W. C. – k. 123v-124 potwierdzone w jego zeznaniach – k.159-159v, zeznania świadków Z. P. k. 124-124v, D. P. k. 124v, G. P. k. 158-158v, M. P. (1) k. 158v, umowa o kredyt na cele mieszkaniowe k. 101-104, umowa pożyczki k. 105-108, przetłumaczona umowa leasingu k. 111-112v, wniosek o zawieszenie spłaty kredytu k. 74, karta pojazdu k.91, indywidualny plan działania i zaświadczenie k. 72-72v, karta rejestracyjna bezrobotnego k. 73-73v, bieżące obliczenia przychodów i rozchodów wraz z tłumaczeniem k. 113-118, historia choroby A. C. k. 10-18v, historia rachunków bankowych k. 19-40v,75-89, historia choroby W. C. k.132-139, wydruki z portalu społecznościowego k. 93-94v, wydruki zdjęć k. 95-96v).
W. C. ma 45 lat. Po wyprowadzeniu się małżonki z ich wspólnego budynku postanowił zamknął działalność gospodarczą prowadzoną w (...) i w grudniu bieżącego roku wrócić do Polski z uwagi na zachowanie relacji z małoletnią córką. Do grudnia zaś zamieszkiwał i pracował w (...), gdzie wynajmował lokal mieszkalny. Ponosi koszty związane ze spłatą kredytów zaciągniętych przez małżonków w wysokości około 1.500zł miesięcznie. Po wyprowadzeniu się małżonki W. C. nie łożył na utrzymanie rodziny, nie uiszczał w całości zasądzonej tytułem zabezpieczenia kwoty, posiada zaległość z tego tytułu, w związku z czym A. C. złożyła do komornika sądowego wniosek o wszczęcie egzekucji. W czasie pobytów w Polsce W. C. zabierał córkę na weekendy, wówczas m.in. zakupił jej odzież za kwotę 270zł.W tym czasie dziecko przebywa na jego utrzymaniu. Ponadto w październiku 2020 roku uiścił on kwotę 56 zł tytułem opłaty za obiady w szkole. (d: informacyjne wyjaśnienia W. C. – k. 123v-124 potwierdzone w jego zeznaniach – k.159-159v, informacyjne wyjaśnienia A. C. – k. 123-123v potwierdzone w jej zeznaniach – k.158v, 159v, zeznania świadków G. P. k. 158-158v, M. P. (1) k. 158v, kopia paragonów i faktur k. 97-99, 140-141, potwierdzenie przelewu k. 100).
A. C. ma 43 lata. Cierpi na (...), pozostaje pod opieką (...). Od czasu wyprowadzenia się od W. C. zamieszkuje wraz z córką I. C. w rodzinnym budynku mieszkalnym wraz z matką i bratem, który pracuje za granicą. A. C. nie pracuje zarobkowo , nie posiada żadnych dochodów, pobiera jedynie świadczenie wychowawcze „500+” z tytułu wychowywania małoletniej córki. Finansowo pomagają jej matka oraz brat. Z pomocą rodziny ponosi swoje koszty utrzymania, w tym wyżywienia, zakupu odzieży, kosmetyków, leczenia, które w sumie kształtują się w wysokości około 1.350zł miesięcznie. Aktualnie nie ma dostępu do wspólnego rachunku bankowego z małżonkiem. Małoletnia I. C. ma niespełna 9 lat, uczęszcza do Publicznej Szkoły Podstawowej w Z.. Po wyprowadzce A. C. chciała przepisać dziecko do szkoły podstawowej w C., jednakże W. C. nie wyraził na powyższe zgody. Matka dowozi dziecko do szkoły i przywozi samochodem swojego brata, ponosząc koszty zakupu paliwa. Koszty wyżywienia małoletniej I. C. kształtują się w kwocie około 400zł miesięcznie, zakup odzieży czy kosmetyków to wydatek rzędu ok. 200zł miesięcznie, zaś koszty utrzymania budynku mieszkalnego w przeliczeniu na osobę kształtują się w kwocie około 100zł. miesięcznie, przybory szkolne – 100zł miesięcznie, koszty związane z rozrywką – 50zł miesięcznie, wizyty lekarski i leczenie w kwocie 200zł miesięcznie. (d: informacyjne wyjaśnienia A. C. – k. 123-123v potwierdzone w jej zeznaniach – k.158v, 159v, zeznania świadków Z. P. k. 124-124v, D. P. k. 124v, G. P. k. 158-158v, M. P. (1) k. 158v, zaświadczenie k. 9, kopia paragonów i faktur k. 41-53).
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Zdaniem Sądu Rejonowego przedstawiony powyżej stan faktyczny w zasadniczej części nie jest sporny bądź też wykazany został dowodami z dokumentów, które nie były w większości kwestionowane przez żadną ze stron. W szczególności strony nie negowały ,że pozostają w związku małżeński, zaś od sierpnia 2020 roku w tzw. separacji faktycznej. Pozwany nie kwestionował również tego, iż powódka utrzymywana była wyłącznie z prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, przekazywał jej znaczne sumy na utrzymanie. Z kolei powódka poddawała w wątpliwość wysokość dochodów deklarowanych przez małżonka wskazując, iż są one zdecydowanie zaniżone. Pozwany z kolei powołał się na składane deklaracje podatkowe. Pozwany wskazywał, że w 2019 roku osiągnął dochód jedynie w wysokości około 16.000 Euro, jednocześnie wskazując, iż miesięczne opłaty wynosiły go około 1.100 Euro (rocznie 13.200 Euro). Jeśli do tego dodać konieczne koszty życia rodziny w Polsce, koszt przejazdów, wyjazdów wakacyjnych , to do deklaracji pozwanego należy podejść ze wzmożoną ostrożnością. Poza tym w sprawach o charakterze alimentacyjnym , jak np. roszczenie oparte o treść art. 27 kro., wyznacznikiem zakresu obowiązku alimentacyjnego nie pozostaje realnie osiągnięty czy też deklarowany dochód , ale potencjalne możliwości zarobkowe wynikające z wieku, stanu zdrowia, kwalifikacji zawodowych , umiejętności , pozycji na rynku, stażu pracy, miejsca jej wykonywania , etc.
Odnosząc się do zeznań świadków Z. P., D. P., G. P. i M. P. (2) w ocenie Sądu Rejonowego co do zasady nie budzą one wątpliwości w zakresie w jakim pozostawały istotne. Ich treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania.
Powództwo częściowo zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z brzmieniem art. 23 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (k.r.o.) małżonkowie mają równe prawa i obowiązki w małżeństwie. Są obowiązani do wspólnego pożycia, do wzajemnej pomocy i wierności, a nadto do współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli, według swych sił oraz możliwości zarobkowych i majątkowych.
Zgodnie z treścią przepisów art. 27 k.r.o. i nast., oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym. Wskazany przepis konkretyzuje wyrażony w art. 23 k.r.o. obowiązek małżonków wzajemnej pomocy i współdziałania dla dobra rodziny, którą przez swój związek założyli. Obowiązek małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania lub unieważnienia. Istnieje niezależnie od ustroju majątkowego obowiązującego małżonków i od składu rodziny. Potrzeby rodziny to wspólne potrzeby całej grupy rodzinnej (np. mieszkanie) oraz potrzeby indywidualne poszczególnych jej członków (np. wyżywienie, odzież). Zakres obowiązku małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny wyznaczają ich możliwości wypełnienia obowiązku wynikające ze stanu fizycznego i psychicznego oraz możliwości zarobkowe i majątkowe każdego z nich. Należy przy tym stwierdzić, iż pojęcie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz pojęcie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego pozostają we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują. Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dla określenia zakresu obowiązku małżonków właściwa jest reguła, według której stopa życiowa wszystkich członków rodziny powinna być w zasadzie równa. Separacja faktyczna małżonków nie powinna wywierać ujemnego wpływu na możliwość zaspokajania ich potrzeb (według równej stopy życiowej wszystkich członków rodziny). Przesłanką do nałożenia na jednego z małżonków obowiązku zaspokajania potrzeb rodziny wynikającą z art. 27 k.r.o. nie jest „niedostatek uprawnionego” lecz zapewnienie równej stopy życiowej dla wszystkich członków rodziny. Tak między innymi SN w uchwale z dnia 13 października 1976 roku (sygn. III CZP 49/76, opublikowanej w LEX nr 7855). Sąd Najwyższy uznał, że małżonkowi przysługuje „roszczenie do współmałżonka na podstawie art. 27 k.r.o. o zaspokojenie swych potrzeb w zakresie odpowiadającym zasadzie równej stopy życiowej małżonków" (także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca1972 roku, sygn. III CZP 43/72, opublikowana w LEX nr 1426).
Odnosząc powyższe do realiów sprawy niniejszej zauważyć należy, iż małżeństwo stron dotychczas nie zostało rozwiązane przez rozwód, zatem każde z małżonków ma obowiązek przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą założyli. Oboje więc powinni w ramach swoich sił i możliwości troszczyć się nie tylko o siebie, ale również o współmałżonka córkę. Sąd doszedł do przekonania, że powyższe obliguje pozwanego do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą strony przez zawarcie związku małżeńskiego założyły.
Powódka A. C. starając się o wychowanie dzieci i pracując od zawarcia związku małżeńskiego we wspólnym gospodarstwie domowym przyczyniała się do zaspokojenia potrzeb rodziny stron, w tak samo cenny sposób jak jej małżonek, który pracował zarobkowo za granicą i utrzymywał rodzinę. Powódka nie miała wówczas możliwości podjęcia pracy choćby z uwagi na konieczność pieczy początkowo nad starszymi córkami, a następnie nad małoletnia córką I. C.. Notabene, jej małżonek tego nie oczekiwał i podział ról w tej rodzinie był określony. Bez wątpienia dotychczasowy poziom życia stron (oceniany przez pryzmat materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, w tym m.in. uzyskiwanych przez pozwanego dochodów z działalności gospodarczej, zeznań zarówno stron jak i świadków) pozostawał na poziomie powyżej przeciętnego. Sytuacja ta jednakże zmieniła się w sierpniu 2020 roku, kiedy to powódka wraz z córką wyprowadziła się od małżonka i zamieszkała wraz z dzieckiem wraz z matką i bratem w C. . W dalszym ciągu jest ona osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku, nie posiada żadnych dochodów. Pomaga jej w utrzymaniu zarówno matka jak i brat, który użyczył jej do użytkowani samochód do zawożenia małoletniej I. C. do szkoły do Z.. Nie dysponuje żadną częścią majątku wspólnego, który pozwalałby jej na czerpanie dochodów, które mogłaby przeznaczyć na własne potrzeby. Nie posiadała również dostępu do żadnego z rachunków bankowych wykorzystywanych dotychczas, na które wpływają jakiekolwiek środki finansowe z prowadzonej dotychczas działalności gospodarczej przez jej męża. Nie posiada żadnych oszczędności. Nie ma również stałego dochodu, poza świadczeniem wychowawczym „500+” otrzymywanym z tytułu wychowania małoletniej córki, jak też kwotą uzyskano w trybie zabezpieczenia, której pozwany nie reguluje w całości. Obecnie powódka poszukuje pracy, zaś jak już powyżej podniesiono w okresie wcześniejszym, za zgodą pozwanego zajmowała się wychowaniem dzieci i prowadzeniem domu. Zaistniała w chwili obecnej zmiana wobec wieloletniego zaprzestania pracy powoduje, iż powrót na rynek pracy jest dla powódki utrudniony. Ponadto jak należy zauważyć niejako zachowanie pozwanego (nie wyrażenie zgody na przepisanie małoletniej I. C. do szkoły do C., gdzie obecnie zamieszkuje wraz z matką), spowodowało to, iż powódka zmuszona jest zawozić i odbierać dziecko ze szkoły w Z.. Okoliczność ta niewątpliwie wpływa na możliwości podjęcia pracy przez A. C.. Co prawda w ostatnim czasie, z uwagi na istniejącą pandemię dzieci uczą się zdalnie, niemniej jednak nie jest znana data powrotu dzieci do szkół, a tym samym powódka nie jest w stanie zadeklarować się co do podjęcia stałej pracy. Tym samym sytuacja materialna powódki jest zgoła odmienna od sytuacji pozwanego. To na niej spoczywa ciężar opieki nad małoletnią córką przez większą część każdego miesiąca. Powódka A. C. zajmowała i zajmuje się opieką nad wspólną córką, co zdaniem Sądu Rejonowego , zwalnia ją w większym stopniu od finansowego łożenia na utrzymanie dziecka. Małoletnia I. C. ma niespełna 9 lat, jest to bez wątpienia wiek zdobywania wiedzy, rozwijania zainteresowań, pasji, które niewątpliwie będą kształtować ich dalszą drogę zarówno życiową jak i zawodową. Taki stan rzeczy powoduje, że będzie to skutkować zwiększonym kosztem jej utrzymania. W sprawie niniejszej małoletnia uprawniona do alimentacji na chwilę obecną nie może samodzielnie się utrzymać, pozostającym pod opieką rodziców, której potrzeby stają się coraz większe, a jej utrzymanie wymaga coraz większych nakładów finansowych.W związku, z czym świadczenia alimentacyjne względem niej są uzasadnione. Nie ulega wątpliwości, że uczęszczanie dzieci do szkoły rodzi pewne wydatki, choćby związane z zakupem materiałów edukacyjnych, ubraniami, kosmetykami. Ponadto powódka w związku z dowożeniem dziecka poza obecne miejsce zamieszkania ponosi koszty związane z dojazdem, co także kształtuje się w znacznej wysokości. Matka poprzez osobistą opiekę i zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych spełnia częściowo ten obowiązek.
W przedmiotowej sprawie ewidentnym jest, iż powódka znajduje się w dużo trudniejszej sytuacji materialnej. Sytuacja pozwanego W. C. jest pod każdym względem dużo lepsza. Samodzielnie zarządza on znacznym majątkiem, w tym również majątkiem wspólnym. Prowadził od wielu lat rozwiniętą i dobrze prosperującą, szeroką działalność gospodarczą. Co prawda od 16 grudnia 2020 roku przebywa w Polsce, gdzie postanowił zostać i poszukać pracy. Niemniej jednak nakładając na pozwanego obowiązek przyczyniania się pozwanego do potrzeb rodziny Sąd Rejonowy wziął pod uwagę jego możliwości majątkowe i zarobkowe z daty wniesienia pozwu czyli wówczas kiedy prowadził działalność gospodarczą w Niemczech. Zgodnie bowiem z treścią art. 136 k.r.o. sąd nie bierze pod uwagę zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych jeżeli zobowiązany w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych bez ważnego powodu zrzekł się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuścił do jego utraty albo jeżeli zrzekł się zatrudnienia lub zmienił je na mniej zyskowne. Pozwany jako argument za zmianą miejsca zarobkowania podnosi m. innymi stan pandemii. Tego typu argumentacja jest chybiona, albowiem stan pandemii ma miejsce w całej Europie i jako taki sprzyja obiektywnie recesji gospodarczej . Przy czym pozwany działa w branży budowlanej, a nie np. w turystycznej , gastronomicznej, czy fitness , które najbardziej ucierpiały w związku z pandemią. Zmiana miejsca wykonywania działalności może ocenie Sądu Rejonowego stanowić zaplanowane działanie pozwanego, zmierzające do zmniejszenia własnych możliwości zarobkowych na czas trwania procesu sądowego. Wobec dalszego trwania małżeństwa stron - należy uznać, że zarówno powódka, jak i pozwany mają prawo do równej stopy życiowej, a więc do życia na porównywalnym poziomie. Zasadne jest przy tym uwzględnienie poziomu życia stron z okresu, kiedy pozostawały one we wspólnym gospodarstwie domowym, albowiem świadczenie tytułem zaspokojenia rodziny jest zależne od dotychczasowego poziomu życia rodziny i usprawiedliwionych potrzeb zobowiązanego, nie zależy zaś od wszelkich potrzeb, jakie członkowie rodziny żądający przyznania świadczenia odczuwają.
Biorąc pod uwagę powyższe dywagacje zasadnym pozostawało zasądzenie od pozwanego W. C. na rzecz powódki A. C. tytułem przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny kwotę 1.600zł miesięcznie, w tym: tytułem zaspokojenia potrzeb małoletniej córki I. C. kwotę 1.000zł miesięcznie oraz tytułem zaspokojenia potrzeb małżonki A. C. urodzonej kwotę 600zł miesięcznie płatną do dnia 15-tego każdego miesiąca począwszy od dnia 05 października 2020 roku (data wniesienia pozwu) do rąk powódki A. C. z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat. Zdaniem sądu kwota ta jest adekwatna zarówno do potrzeb powódki i małoletniej córki stron, jak i do możliwości zarobkowych pozwanego. Pozwany jest osobą zdolna do pracy zarobkowej. Poza małoletnią córką, nie ma innych dzieci na utrzymaniu. W ocenie sądu kwota uwzględnia dotychczasowy poziom życia stron, który był na wysokim poziomie. Ich standard życia przewyższał standard wielu małżeństw z podobnym stażem małżeńskim i w podobnym wieku. To pozwany był jedynym żywicielem rodziny i jednocześnie to on finansował wszystkie jej potrzeby. Powódka wypełniała swój obowiązek utrzymania rodziny poprzez opiekę nad dziećmi i zajmowaniem się domem. W pozostałym zakresie Sąd Rejonowy powództwo oddalił uznając, że strona powodowa nie uwodniła iż zasadne jest obciążenie pozwanego kwotą ponad 1.600zł miesięcznie. sąd miał przy tym między innymi na uwadze fakt, iż pozwany spłaca wspólne zobowiązanie stron w postaci kredytu hipotecznego, pożyczki, co znacznie obciąża jego budżet. Ponadto powódka również dysponuje pewnymi możliwościami zarobkowymi. Pozostają one co prawda na dalece niższym poziomie niż możliwości pozwanego, ale tym niemniej istnieją. Okoliczność, iż powódka aktualnie pozostaje bez pracy nie może być kluczowa i automatycznie przesądzać o zasadności całości powództwa.
Wskazać trzeba, iż Sąd Rejonowy w orzeczeniu określił dokładnie jaka kwota została zasądzona tytułem zaspokojenia usprawiedliwionych potrzeb małoletniej córki I. C., a jaka kwota – małżonki pozwanego A. C.. Przepis art. 27 kro ma charakter alimentacyjny. Potrzeby każdego z uprawnionych członków rodziny należy określić indywidualnie. Poza wszystkim należy uniknąć ewentualnej sytuacji, w której w obiegu prawnym teoretycznie mogłyby funkcjonowałyby niezależnie od siebie dwa tytuły wykonawcze, dotyczące świadczeń alimentacyjnych wydanych na rzecz tej samej osoby uprawnionej. Mogłoby to mieć miejsce np. gdyby w oparciu o przepis art. 27 kro zasądzono „łącznie” jedną kwotę obejmującą potrzeby małżonki pozwanego oraz dziecka stron, a następnie na rzecz osoby małoletniej w innym postępowaniu sąd ustaliłby dodatkowo obowiązek alimentacyjny od pozwanego na podstawie art.133 kro. W ocenie sądu takie rozstrzygnięcie jest istotne również z tego względu, że zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011 roku w sprawie III CZP 39/11) z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód obowiązek małżonków przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.) wygasa. Tym samym biorąc pod uwagę, że strony pozostają w faktycznej separacji i mając na uwadze deklaracje pozwanego o chęci zakończenia małżeństwa, nie sposób wykluczyć, że w przyszłości pomiędzy stronami nastąpi rozwód. Mogłoby to prowadzić do pozostawienia małoletniej bez środków finansowych na pewien czas. Nie sposób też wykluczyć, iż w przyszłości pozwany lub małoletnia I. działająca przez matkę będą się powoływać na zmianę stosunków w rozumieniu przepisu art. 138 kro. Wówczas przy zasądzeniu jednej kwoty na podstawie art. 27 kro obejmującej zaspokojenie wszystkich członków rodziny, praktycznie nie sposób byłoby wydać rozstrzygnięcia zmieniającego wysokość świadczeń na rzecz poszczególnych osób w oparciu o przepis art. 138 kro. Wyszczególnienie określonych kwot na rzecz każdego z uprawnionych członków rodziny spowoduje, iż ewentualne żądanie zasądzenia alimentów na rzecz małoletniej I. C. zostanie potraktowane jako żądanie zmiany już zasądzonego świadczenia.
Dlatego też biorąc pod uwagę powyższe sąd uznał, że zasądzona kwota zaspokoi potrzeby rodziny i orzekł jak w punkcie I (pierwszym) i II (drugim) wyroku na podstawie art. 27 k.r.o.
Na podstawie art. 100 k.p.c. sąd wzajemnie zniósł koszty procesu orzekając jak w punkcie III (trzecim) wyroku mając na uwadze rezultat procesu.
O kosztach sądowych wskazanych w punkcie V (piątym) orzeczono na podstawie ar. 102 k.p.c. Za celowością odstąpienia od ich uiszczania przez pozwanego przemawia okoliczność, iż charakter świadczeń alimentacyjnych i zasada dobra dziecka przemawiają za tym, aby zaoszczędzone środki pozwany przeznaczył na poczet świadczeń alimentacyjnych zamiast na poczet kosztów sądowych, od których strona powodowa była ustawowo zwolniona.
Rygor natychmiastowej wykonalności wyrokowi co do pkt. I nadano na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c. i na tej podstawie orzeczono jak w punkcie IV (czwartym) wyroku.
Sędzia Sądu Rejonowego Piotr Chudzio
III RC 76/20
Z/ - odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi pozwanego.
Zwoleń, dnia 13.01.2021 roku
Sędzia Sądu Rejonowego Piotr Chudzio
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Zwoleniu
Data wytworzenia informacji: